Frustratie over lang wachten bij een overbelaste huisartsenpost

Spoed maar niet levensbedreigend

De huisartsenpost is er voor een medisch probleem dat niet kan wachten tot de eerstvolgende werkdag. Maar driekwart van de miljoenen telefoontjes gaat over zaken die wel zouden kunnen wachten. Of die geen medisch probleem zijn. Eind jaren negentig, toen de trend inzette dat huisartsen niet langer zeven dagen in de week wilden werken, werden de huisartsenposten bedacht. Niet als verlengstuk van de eigen huisarts, omdat je bijvoorbeeld overdag geen tijd gehad hebt om te bellen of langs te gaan. De HAP is er voor klachten in de avond of in het weekend die niet kunnen wachten tot de volgende werkdag.

Klachten over de huisartsenpost

Meldpunt krijgt veel klachten over de huisartsenpost. Mensen klagen over lange wachttijden aan de telefoon of op de Huisartsenpost zelf, over het advies ‘neem maar een paracetamolletje’ en over de lange afstand naar de dichtstbijzijnde huisartsenpost. Onze presentator Elles de Bruin schreef een column in MAX Magazine waarin zij de huisartsenpost een ‘onneembare vesting’ noemde. Ze biechtte op dat ze ook wel eens de symptomen bij haar zieke kind had overdreven om maar langs te mogen komen bij de huisartsenpost. 

“We zijn overbelast”

Op de column kwamen vele tientallen boze reacties, van huisartsen en triagisten. Er werden tegencolumns geschreven want Elles raakte een zeer gevoelige snaar, om niet te zeggen een open zenuw. De triagisten en huisartsen gaven aan overbelast en onderbezet te zijn. En daarom kwam de column zo hard aan. En het overdrijven van klachten om maar langs te mogen komen, zorgt ervoor dat anderen langer moeten wachten, volgens de reacties.

Telefonist HAP is triagist

Dat overdrijven gebeurt tegenover de triagist, door velen ‘telefonist’ genoemd in de enquête die we deden naar de ervaringen met de huisartsenpost. Maar niets is minder waar. Triagisten hebben een speciale opleiding gevolgd om aan de telefoon in te kunnen schatten of iemand die belt spoedhulp nodig heeft, of de persoon zichzelf zou kunnen helpen of dat deze langs mag komen op de huisartsenpost. De telefoon rinkelt constant, honderden telefoontjes tijdens een dienst zijn geen uitzondering.

Triage is een vak

En er komen de meest gekke vragen voorbij. Van middenin de nacht bellen om te vragen waar je tampons kunt kopen. Maar ook iemand die belt die denkt dat ze een sneeuwpop is en die bang is om te smelten als ze in de buurt van de verwarming komt. De triagist moet inschatten of iemand serieus belt of dat er niets aan de hand is. In dit geval dacht de triagist dat mevrouw misschien een delier had. Na een kwartier aan de telefoon bleken er al langer geestelijke problemen te zijn en werd mevrouw gerustgesteld met het advies de kachel een graadje lager te zetten, uit de buurt van de verwarming te blijven en de volgende ochtend even langs de huisarts te gaan. Maar dan ineens komt er een spoedtelefoontje binnen, mogelijk hartaanval. Dan gaat het snel, en kan er binnen een minuut hulp ingeschakeld worden.

Ongeduld en schelden op de triage

Maar omdat zoveel mensen onterecht bellen, ontstaan lange wachttijden aan de telefoon. Mensen worden ongeduldig, gaan schelden en bedreigen aan de telefoon. Triagisten maken dit dagelijks mee. En als het mensen te lang duurt, gaat een deel gewoon op eigen houtje naar de huisartsenpost, wat niet de bedoeling is. Wat we in onze enquête ook teruglezen is dat mensen gelijk 112 bellen omdat het ze te lang duurt bij de huisartsenpost. Daarmee wordt het probleem op een andere plek alleen maar groter.

Huisartsenpost is te ver weg

Veelgehoorde kritiek is de afstand naar de dichtstbijzijnde huisartsenpost. Soms meer dan 30 kilometer rijden en alleen bereikbaar met eigen vervoer. Veel mensen hebben dat niet, en zeker ’s avonds en ’s nachts is er ook geen openbaar vervoer. Veel kleine huisartsenposten verdwijnen en worden ondergebracht in grote posten. Met als gevolg dat nog meer mensen daar naartoe bellen en de wachttijden toenemen.

Moet ik naar de dokter?

De triagisten verwijzen veel bellers naar internet, onder andere naar de site www.moetiknaardedokter.nl Daar kunnen mensen veel informatie vinden en zelf al een inschatting maken. Toch is internet voor velen geen oplossing en een brug te ver.

Huisartsenpost bellen? Let hier op

Wilt u de huisartsenpost bellen maar weet u niet zeker of dat past bij uw klacht? Kijk naar de volgende tips.

•  Denk goed na of uw probleem echt niet kan wachten tot de volgende ochtend
• Als u twijfelt, is het misschien goed om in uw naaste kring iemand te bellen wat hij/zij vindt
• Als u belt, dan kan het soms lang duren, blijft u vooral rustig
• Degene die u aan de telefoon krijgt is speciaal opgeleid om zo goed mogelijk uw situatie te beoordelen op basis van wat u aangeeft
• Bel alleen 112 als er levensgevaar dreigt
• Kijk (nog voor er sprake is van nood) in uw omgeving of er iemand is die u naar de huisartsenpost kan en wil brengen als dat nodig is, en spreek af dat u deze ook persoon ook ’s nachts mag bellen.
• Een pijnstiller als paracetamol kan ervoor zorgen dat u de volgende ochtend naar uw eigen huisarts kunt

Dit is een nieuwsbericht van Max Meldpunt